"Народны альбом": Варта рабіць абсалютна новы спектакль
Увечары 24 лютага сталічны Prime Hall запаўняецца самай разнастайнай публікай: людзьмі ў вышыванках і хіпстарамі, пузатымі дзядзькамі ды ўрачыста апранутымі сем'ямі. Пасля васьмігадовай вымушанай паўзы ў Мінску нарэшце гучыць "Народны альбом".
"Я быў на самым першым канцэрце "Народнага альбома" — дваццаць гадоў праляцелі незаўважна. Мы з жонкай вельмі любім слухаць, у кожнага з нас ёсць свае любімыя песні і не адна, вось прыйшлі дзяцей пазнаёміць з гэтым творам. Даўно пара было праект вярнуць на сцэну", — кажа Ілля Прохараў.
Першаму беларускаму супольнаму музычнаму праекту, прысвечанаму жыццю беларуска-польскага памежжа напярэдадні Другой Сусветнай вайны, які прыдумаў паэт Міхал Анемпадыстаў, а музыку да большасці песень напісаў Лявон Вольскі, сёлета спаўняецца 20 гадоў. І большасць гледачоў ідзе на канцэрт, як дадому, у якім не быў амаль 10 гадоў.
"Для мяне "Народны альбом" — гэта блізкае, народнае і сямейнае, таму што яго мы слухалі з мамай і татам дома на кухні, і гэта быў элемент чагосьці вельмі хатняга і натхняльнага, — дзеліцца ўспамінамі Ганна Кулакова, якая прыйшла на канцэрт з сястрой Багданай. — Гэта гісторыя, якая актуальная і дагэтуль. То бок, ёсць музыкі, якіх ты калісьці любіў, і гэта прайшло. Тут, наадварот, вельмі свежыя эмоцыі, і вельмі хочацца паўтарыць тое пачуцце дзяцінства. Мы радыя, што гэта адбываецца ў цэнтры Мінска, дзе кожны другі ў гэтай зале сябра ці знаёмы".
Прыйшлі на "Народны альбом" і тыя, хто толькі збіраецца яго палюбіць.
"Чакаем, што гэта будзе выступ з беларускім ухілам, а нам вельмі цікава ўсё, што звязана з нашай Радзімай і мовай, — перабіваюць адно аднаго муж Віктар і жонка Алена. — Наш запрасіў сюды наш пляменнік, і мы радыя, што ёсць у Беларусі прасунутая моладзь. Мы 20 гадоў таму чулі самы пачатковы варыянт "Народнага альбома", але ўпершуню ідзем на канцэрт".
І вось на сцэне з'яўляецца банда на чале з імпазантным Лявонам Артуравічам Вольскім, харызматычным Аляксандрам Памідоравым, інтэлігентным Змітром Вайцюшкевічам і элегантнымі Веранікай Кругловай і Касяй Камоцкай пачынаецца драма на мяжы з камедыяй з пераапрананнем, танцамі, жартамі, сумам, рэпам і лірыкай. Музыкі кайфуюць, іх "прэ", яны яшчэ як даюць форы сабе-малодшым на 20 гадоў. А публіка, якая хорам спявае ўсе 27 песень альбома, часам пускае слязу: хто б што не гаварыў, маўляў, абноўлены "Народны альбом" (з музыкамі гурта Apple Tea ды іх калегамі па цэху) стаў іншым, няпраўда: неверагодная атмасфера праекту нікуды не знікла. Таму і клічуць удзельнікаў на доўгі-бясконцы біс і чакаюць чарговага канцэрта праекту, а то і новай "серыі".
"Пасля шыкоўнага бісу мы акурат размаўлялі пра працяг праекту, — адкрывае таямніцу Зміцер Вайцюшкевіч. — Я думаю, што варта рабіць абсалютна новы спектакль, варта ламаць бар'еры, таму што на жаль, апошнія 15 гадоў беларускі рок-н-рол існуе, а сумесных праектаў у параўнанні з пачаткам 2000-х, не паўстала. То бок, гэта прэтэнзіі да гарадзенцаў, магілёўцаў, Brutto і так далей. Пра што можа быць новы "Народны альбом"? Мяне заўсёды цікавіць каханне, як бы гэта банальна не гучала. Каханне, якое немагчыма памяняць у абменніку, каханне, якое немагчыма пакінуць у спадчыну нашчадкам, немагчыма пакласці ў ячэйку".
Культуролаг Максім Жбанкоў мяркуе, што працягам "Народнага альбома" мог бы стаць сюжэт з "нулявых":
"Гэта таксама мусіць быць гісторыя драматычная, бо "Народны альбом" — гэта не вясёлыя песенькі, а гісторыя, поўная болю і жалю. Чарговы перыяд пералому — магчыма, гэта 00-выя і гісторыя расчаравання ў нацыянальным адраджэнні, скону нацыянальнага рамантызму, перазагрузкі і вяртання да сітуацыі а-ля Андрусь Горват — да сітуацыі малых справаў, сітуацыі прыватнага ментальнага супраціву, да сітуацыі ціхай дэсідэнткі. Горват абсалютна мог трапіць у "Народны альбом" , ён мог бы там пасяціцца і для яго знайшлося б там месца. Гісторыя гэтай пераарыентацыі свядомай меншасці нацыі — гэта магло б быць цікава. Але я не ўпэўнены, што пра гэта трэба казаць у гэтым фармаце і гэтым складам. Патрэбныя новыя героі, а новых драматычных талентаў я, на жаль, не бачу. Ёсць гэтыя старыя ваўкі і ваўчыцы, з іх досведам, драйвам і энергетыкай, а маладыя зусім іншыя. Гурт Navi — такія міленькія, сімпатычныя, гламурненькія, ім няма месца ў гэтай драматычнай прасторы. А старым пра новыя часы сказаць няма чаго. Бо яны самі ў іх згубіліся".
Па словах Жбанкова, для стварэння "другога" "Народнага альбома" неабходна агульная драматычная сітуацыя, сустрэча геніяльнага тэкставіка, якім ёсць Міхал Анемпадыстаў, з фанстастычным музычным хамеліёнам, якім ёсць Лявон Вольскі, і ідэя супольнага прарыву — музычнай партызанкі, але пакуль гэтага не назіраецца:
"Агульнай казкі, якім калісьці быў "Народны альбом", агульнай мапы Сусвету ў нас не засталося. У старых не засталося ўжо, а ў маладых яшчэ няма. І не факт, што ўвогуле будзе. Няма агульных каардынатаў, няма агульнай стылістыкі, няма агульнай краіны. Што агульнага ў Макса Каржа, гурта Navi, Аляксандра Памідорава, Віці Марціновіча і Андрэя Курэйчыка? Нічога! Бо ў кожнага свая краіна, свая мапа, у кожнага свой альбом. Але гэта не супольны праект. Але затое мы маем цудоўную паліфанію — шматсерыйны, шматвектарны серыял пра будову інтуітыўнай, мазаічнай, спантаннай беларускасці".
