Мы сустрэлі яшчэ адзін рэйс з Багдада ў мінскім аэрапорце. Гэта было нервова

17 чэрвеня журналісты Еўрарадыё зноў адправіліся ў мінскі аэрапорт, каб сустрэць самалёт з Ірака. Служба аховы мяжы Літвы падазрае сувязь паміж рэйсамі Багдад — Мінск і патокам іракскіх мігрантаў, які шматкроць узрос за апошні месяц.

За дзень да таго мы ўжо пабывалі ў аэрапорце: сустрэлі рэйс Iraqi Airways, якім у Мінск прыбыло як мінімум 120 чалавек. Назаўтра літоўскія памежнікі паведамілі, што спынілі яшчэ шасцярых уцекачоў, якія паспрабавалі нелегальна трапіць у Еўрасаюз праз беларуска-літоўскую мяжу.

Гэтым разам мы сустракалі рэйс авіякампаніі Fly Baghdad. Яе Boeing 737-800 змяшчае ад 110 да 210 пасажыраў. Ці ёсць сярод іх тыя, хто, дачакаўшыся цемры, будзе штурмаваць мяжу Беларусі і Еўрасаюза?

"Не фатаграфуйце, у мяне сям'я"

Бліжэй да прыбыцця рэйса перад варотамі, адкуль выходзяць пасажыры, з'яўляюцца чацвёра. Дзяўчына ў чырвонай спадніцы трымае ў руках спіс. Падобныя паперы мы напярэдадні бачылі ў прадстаўнікоў турфірмы Oscar Tur, якія расказалі, што прымаюць у мінскім аэрапорце групу іракскіх "лекараў і фармацэўтаў".

Паміж сабой чацвёра размаўляюць пра 50 гасцей з Багдада. Гучаць назвы гатэляў: "Мінск", "Renaissance", "Crowne Plaza", "Беларусь" — гэта далёка не самыя танныя мінскія гатэлі. У 25 чалавек "праграма". Хтосьці затрымаецца ў гатэлі толькі на адну ноч.

Пытаемся: "Вы з туркампаніі?" Адказваюць, што так. На просьбу расказаць, каго яны сустракаюць і навошта, суразмоўцы адказваюць адмовай: "Гэта вы пра нелегалаў? Здымайце тут, але мы ўстрымаемся ад каментароў", — кажа жанчына з кампаніі. Назву фірмы таксама не ўдакладняюць. Пазней цікавяцца ў нас, ці будуць тут журналісты заўтра. Бо заўтра таксама прыляціць самалёт з Багдада.

Заўважаем яшчэ аднаго замежніка з нейкім спісам. Ён кажа, што чакае сябра.

Пасля прыбыцця рэйса пасажыры падыходзяць у асноўным да людзей, якія назваліся прадстаўнікамі турфірмы. Пазней яны з'яўляюцца і каля мужчыны, які "сустракае сябра". Выглядае на тое, што сябар прыляцеў не адзін.

Калі сярод пасажыраў рэйса Багдад — Мінск, які прыбыў 16 чэрвеня, мы бачылі толькі мужчын, то 17 чэрвеня з зоны прылёту выходзяць і жанчыны. Але няшмат.

Калі паспелі выйсці каля 20 пасажыраў, да журналіста падыходзіць адзін з прадстаўнікоў турфірмы. Мяркуючы па выглядзе і акцэнце, ён іншаземец. Ён патрабуе не фатаграфаваць яго:

— Пакажыце фатаграфіі. Навошта вы мяне фатаграфуеце?

Довады пра тое, што нічога супрацьзаконнага не адбываецца, не працуюць. Толькі калі паказваем, што мужчына ў кадр не трапіў, ён супакойваецца і кажа:

— Не фатаграфуйце, калі ласка. У мяне сям'я, жонка.

"Я там пастаянна, як фільтр"

Потым аднекуль з'яўляецца ганаровы консул Беларусі ў Багдадзе Маджыд Аль-Каісі. Ён таксама не вельмі задаволены тым, што рэйс у аэрапорце сустракаюць журналісты. Мы тлумачым, навошта прыехалі.

— Гэта пытанне да фірмаў, якія робяць запрашэнні. Мы, Fly Baghdad, аднаго курда не пусцілі. Я там пастаянна, як фільтр. Не пусцілі, таму што я ведаю, што ён нелегал. Мы не запрашаем курдаў. Хто тут запрашае курдаў, я не ведаю. Я люблю Беларусь. 21 год тут. У мяне пяцёра дзяцей, і ўсе хлопчыкі, грамадзяне Беларусі. Я абараняю сваіх дзяцей, — кажа Маджыд Аль-Каісі.

Маджыд Аль-Каісі пераехаў у Беларусь 20 гадоў таму. Мяркуючы па інтэрв'ю, якія ён даваў дзяржаўным СМІ, ганаровы консул Беларусі ў Багдадзе — заўзяты прыхільнік Аляксандра Лукашэнкі.

Суразмоўца адыходзіць, але мы дамаўляемся пагаварыць яшчэ. Ганаровы консул тэлефануе камусьці і, здаецца, пераказвае гісторыю сустрэчы і размовы з намі. Потым ён падыходзіць, каб забараніць рабіць фатаграфіі. І яшчэ раз — каб настойліва папрасіць выдаліць тое, што ўжо знята.

Кажам, што мы ў грамадскім месцы, дзе можна здымаць.

— На ўсе пытанні адкажу. Калі будзеш здымаць, то будуць праблемы, — адразае Маджыд Аль-Каісі і зноў знікае.

Пакуль чакаем ганаровага консула, заўважаем, што нават праз гадзіну пасля прыбыцця рэйса некаторыя замежнікі ўсё яшчэ сядзяць "на чамаданах" у зоне прылёту. Ці падыходзілі яны да людзей са спісамі, пакуль мы гутарылі з Маджыдам Аль-Каісі, невядома.

Тым часам да журналістаў падсаджваюцца двое падазроных мужчын. Адзін займае крэсла зусім побач, нягледзячы на знакі пра захаванне дыстанцыі на спінках. Іншы стаіць воддаль — і перамяшчаецца так, каб бачыць, дзе знаходзяцца журналісты. Мы вырашаем з'ехаць, не чакаючы, калі зноў вызваліцца ганаровы консул.