Маленькая Земфіра, убачыўшы мяне сёння, падумала б: якая я крутая!

Пасля працяглага маўчання Земфіра вырашыла нарэшце адказаць на пытанні журналістаў, якія змаглі ўбачыць спявачку толькі віртуальна  — пры дапамозе інтэрнэт-канферэнцыі. Магчыма таму, абышлося без скандалаў.  Спявачка распавяла пра жыццё ў перыяд двухгадовага маўчання, вяртанне на сцэну, новую пласцінку і маштабныя гастролі. 
Земфіра, скажы, калі ласка, чаму ты так рэдка песціш нас сваімі канцэртамі, і што здарылася такога, што ты раптам вырашыла выступіць?

Земфіра: Не, я не магу сказаць, што я выступаю рэдка. Я так не лічу. Колькі можна? Калі канцэртаў шмат — можна надакучыць. У прынцыпе, не люблю ні назойлівасць, ні дакучлівых артыстаў.

Што здарылася? Я вырашыла перавыдаць першыя тры пласцінкі, але мала каго цяпер можна зацікавіць проста выданнем, тым больш выдаўцоў. Таму я прыдумала гісторыю з гэтым міні-турам, з гэтымі пяццю канцэртамі, якія неяк павінны апраўдаць перавыданне, асвяжыць карціну.

Як вы ставіцеся да праблемы пірацтва і ці будзеце неяк вырашаць яе? І наколькі пірацтва б'е па кішэні?

Земфіра: Наколькі пірацтва б'е па кішэні — я ведаць не магу. Таму што ў прынцыпе гэта праблема ўзнікла не ўчора, яны былі заўсёды. І колькі насамрэч мог бы зарабіць артыст — ніхто не ведае.

Што да таго, што музыку можна скачаць у інтэрнэце, то я не маю нічога супраць гэтага. Таму што лічу, што інтэрнэт стаў асноўнай крыніцай інфармацыі, таму тут складана спрачацца. Атрымліваецца, што табе трэба спрачацца з часам, з рэчаіснасцю — я не лічу гэта рацыянальным.

Больш таго — у мяне на сайце выкладзены ўсе альбомы, правы на якія належаць мне. Там няма толькі двух, правы на якія належаць "Рэалу". Я думаю, што калі да мяне вярнуцца правы, я выкладу і іх.

Таму я не бачу ў гэтым нічога кепскага, таму што фэн, сапраўдны прыхільнік, заўсёды знойдзе магчымасць для таго, каб купіць той жа альбом у матэрыяльным сэнсе. А ўсім астатнім, для таго, каб азнаёміцца, я лічу, дастаткова і інтэрнэту.

Вы працуеце над фільмам "Апошняя казка Рыты", пішаце да яго музыку. Як праходзіць праца і наколькі Вам падабаецца гэты досвед?

Земфіра: Так, сапраўды,  я пачала пісаць музыку. Для мяне гэта вельмі цікавы эксперымент, таму што я ніколі не пісала музыку для кіно. Многія да мяне звярталіся, але я адмаўляла не таму, што не жадала. А таму, што я не ведала, як гэта робіцца ў прынцыпе — я працую ў песенным жанры.

І цяпер я спрабую зразумець, як гэта — напісаць музыку для кіно. Не магу сказаць, што асабліва атрымліваецца. Песні пісаць мне лягчэй, чым музыку. Але цяпер я гэтым часова не займаюся з-за гэтых канцэртаў. Пасля таго, як я іх адыграю, я зноў аднаўлю працу над музыкай.

Калі б маленькая Земфіра ўбачыла сябе сённяшнюю, што б яна сказала, падумала?

Земфіра: Ну, я б, напэўна, падумала, якая я крутая!

Чаму ў гэты раз вы так мала любіце сваіх прыхільнікаў? Даяце канцэрты ў тысячных клубах, квіткі распаўсюджваюцца толькі па Інтэрнэце, ужо цяпер іх перапрадаюць па дзесяць наміналаў.

Земфіра: Я першапачаткова, калі мы прыдумлялі ўсю гэту гісторыю, неаднаразова ўжывала слова "камерны". Гэта тычыцца і характару праграмы канцэрту, і характару акцыі, зразумейце. Гэта такі міжсабойчык для сваіх. Я спяю песні з першых трох альбомаў у новым прачытанні.

Што да перакупнікаў, то што я магу зрабіць у гэтай сітуацыі? Мы сталі прадаваць квіткі праз сайт, як раз з надзеяй, што такім чынам мы паменшым колькасць перакупнікаў, але ў нас не атрымалася. Будзем вырашаць далей неяк гэту праблему. І, вядома ж, калі ў мяне будзе новы альбом, — гэта будуць маштабныя канцэрты. Тады квіткоў хопіць на ўсіх.


Ваш выступ на "Новой волне" быў вельмі неадназначным. Як вы прыйшлі да такога рашэння, выступіць на поп-фестывалі? Ці атрымаўся ў Вас гэты выступ? І чым было выклікана тое, што вы з'явіліся на "Новой волне" раптам, усё было абстаўлена такой загадкавасцю, сенсацыйнасцю?

Земфіра: А ў чым была неадназначнасць майго выступу ў Юрмале?

Скажам так, гэта ўсё ж папсовы фестываль і Ваша з'яўленне там трохі па-за фарматам выглядала.
 
Земфіра: Мы зараз можам з вамі загразнуць у гэтай тэрміналогіі. Я не лічу, што ў наш час ёсць яшчэ нейкае дзяленне на рок, поп, джаз… Глупства! Я магу граць любую музыку.

Што тычыцца наогул майго з'яўлення на гэтым фестывалі, Крутой зрабіў мне гэту прапанову. Прыкінуўшы свае планы, я зразумела, што нічога не супярэчыць майму з'яўленню ў Юрмале. І больш за тое, я тлумачыла гэта, як магчымасць сыграць тое, што я потым буду граць у верасні, але сыграць крыху раней. Такая, ведаеце, у пэўным сэнсе рэпетыцыя.

Зняць выступ і паглядзець, як гэта выглядае, магчыма, убачыць нейкія памылкі і паспець іх скарэктаваць. Я паглядзела. І выкарыстоўвала Юрмалу проста як такую пляцоўку.

Пры гэтым я зусім не думала, папсовы гэта фестываль — не папсовы? Конкурс — не конкурс?

Што да нібыта сакрэтнасці, загадкавасці і сенсацыйнасці, я паводзіла сябе гэтак жа, як паводжу звычайна. Іншая справа, што я давала ў Рызе канцэрты дастатковую колькасць  разоў, але ніколі па прылёце, напрыклад, у аэрапорце мяне не сустракала 40 журналістаў.

Гэта здарылася ўпершыню. З чаго я зрабіла выснову, што гэта звязана не са мной, а ўвогуле вось, з "Новой волной" і парадкамі "Новой волны", праўда? Таму менавіта журналісты  раздулі гэты штучны ажыятаж з нагоды майго з'яўлення.

Калі я прыязджаю на сольны канцэрт, я ніколі не даю прэс-канферэнцый, не кантактую з журналістамі, я займаюся сваёй працай — прыязджаю, уладкоўваюся ў гасцініцы, еду на саўндчэк, потым даю канцэрт. "Новоя волна" ж прадугледжвае нейкія інтэнсіўныя кантакты з журналістамі. Гэта не ў маіх правілах, таму я не зрабіла нічога асаблівага.


Песні Вашых першых трох альбомаў выклікаюць ва ўсіх пэўныя асацыяцыі. Чаму Вы вырашылі перапяваць іх? Зрабіць іх іншую трактоўку, аранжыроўкі?

Земфіра: Справа ў тым, што як раз пласцінкі засталіся некранутымі. Там таксама няма бонус-трэкаў. Не таму, што мне шкада, а таму, што я вырашыла пакінуць усё так, як і было.

 А што да новай праграмы, то я не раблю гэта ў першы раз, я раблю гэта заўсёды! Мне даволі хутка надакучвае граць адны і тыя ж аранжыроўкі. Але, увогуле, я ж не змяняю ў іх тэкст ці нейкую меладычную лінію, таму песні заўсёды можна пазнаць і падпець.

Такім чынам я падаўжаю песні жыццё. Мне здаецца, гэта нават цікава. У гэтым няма злога намеру і жадання заблытаць. Мне проста так цікавей. Спадзяюся, вам таксама так будзе цікавей.

У адной з праграм Сяргей Шнураў казаў пра Вас, як пра чалавека, які ў канцы 90-х - пачатку 2000-х аказаў велізарны ўплыў на рускі рок. Як лічыце, праз 10 гадоў які Ваш уплыў на айчынную (расійскую, - ЕРБ) рок-музыку, і ці змянілася яно?

Земфіра: Я не думаю, што хтосьці сам пра сябе можа адказаць пра свой уплыў. Гэта немагчыма ўсвядоміць, мне здаецца. Я нават не думала на гэты конт, калі шчыра. Спачатку трэба вызначыць тады, што такое рускі рок. Не згодна я з Сяргеем Шнуравым!


Прэм'ер-міністр Уладзімір Пуцін вельмі любіць распавядаць, што ў Расіі дэмакратычнае грамадства. Вы гэта адчуваеце? І ці салідарныя вы з расійскай апазіцыяй?

Земфіра: Вось, напрыклад, усе музыкі з Украіны, з якімі мне даводзілася мець зносіны, вельмі палітызаваныя. Ці лічу я, што ў нас дэмакратычнае грамадства? Не, не лічу.

Вы кажаце пра апазіцыю, а што такое — апазіцыя я не зусім выразна сабе ўяўляю. Мабыць таму, што яны не могуць пра сябе неяк выразна заявіць. Я не ведаю ні іх лідара, ні іх праграмы, ні іх прэтэнзій. Магчыма, гэта ўсё адбываецца таму, што гэта ўсё неяк замоўчваецца. Таму я не магу быць салідарная з тымі, каго я не ведаю. Я не рэвалюцыянер па натуры.

Чаму, па Вашым меркаванні,  Расія — не дэмакратычнае грамадства?

Земфіра: Таму што ў нас маса праблем, карупцыя. Пакуль не сунеш грошай, цябе не прыпаркуюць, не пусцяць у лякарню, ці штосьці яшчэ… Ну як чаму? Таму што многае з таго, што павінна значыць дэмакратычная дзяржава, у гэтай краіне не адбываецца.

Ці ёсць ужо нейкія нататкі на наступны альбом? І ці пачалася студыйная праца?

Земфіра: Як толькі я завяршу гэты міні-тур, я, напэўна, вазьму маленькую паўзу, тыдзень - два, і ўжо адразу прыступлю, уласна, да запісу. Таму што песні мною напісаныя.  Я вельмі жадаю гэтым заняцца.

Можа, гэта і да лепшага, што ўсё гэта будзе пасля канцэртаў — тым больш у мяне назапасіцца нецярпення, каб прыступіць да працы над новым альбомам, які я планую выпусціць напачатку будучага года.

Як вы ставіцеся да легалізацыі аднаполых шлюбаў? І як думаеце, ці будзе гэта магчыма ў Расіі ці іншых краінах СНД?

Земфіра: Я лічу ніколі. Мне здаецца, у гэтых шыротах не прымуць гэтага закона. І, напэўна, нават не варта настойваць, таму што так, напэўна, склалася гістарычна.


Нядаўна ў Мінску з клубным канцэртам пабывала Дыяна Арбеніна. Упершыню пасля нараджэння дзяцей.

Земфіра: Пытанне: ці не жадаеце Вы нарадзіць дзяцей?

Так. Можа быць, Вы таксама думаеце над тым, каб стаць мамай.

Земфіра: Ці жадаю я стаць маці? Не, цяпер у мяне няма такога жадання.

А ўзнікала?

Земфіра: Не. Да такой ступені, каб адважыцца на гэта? Не.

Для прыхільнікаў Вас не было два гады. Але, натуральна, тым часам Ваша жыццё неяк працякала, чымсьці Вы займаліся. Хацелася б даведацца, чым? Вы чыталі кнігі? Слухалі музыку? Хадзілі на канцэрты? Падарожнічалі? А, можа быць, над чымсьці думалі?

Земфіра: Ну ды, усё тое, што вы пералічылі. Кнігі. Думала. Так, часам я думаю. Але наогул два гады — некарэктная інфармацыя, таму што апошні раз я была на сцэне ў студзені 2009 года, гэта значыць ужо паўтара года.

А з гэтых года з паловай я недзе паўгода аддала павольнай працы над другой складанкай жывых канцэртных запісаў, і прадставіла гэта 1-га студзеня 2010 года ў сябе на сайце. А цяпер, уласна, паўгода я займаюся гэтым праектам і пішу новы альбом, таму адпачынак мой доўжыўся не так доўга. Але працякаў вельмі спакойна. Я займалася неяк так сабой.

Можа быць, Вы штосьці цікавае для сябе адкрылі за гэты час? Падзяліцеся гэтым з прыхільнікамі.

Земфіра: Музычныя журналісты ведаюць значна больш пра новыя рэлізы, чым я. Праўда.

Нядаўна прайшло 20 гадоў са дня гібелі Віктара Цоя. Скажыце, калі ласка, ці паўплываў гурт "Кіно" на вашу творчасць? І маглі б Вы сабе прадставіць, якую музыку б цяпер гралі "Кіно"?

Земфіра: Вось як раз цяпер, напэўна, я назаву спіс з 5 гуртоў, які не змяняецца вельмі даўно, і ўжо наўрад ці зменіцца. Усе гэтыя гурты ёсць у ва мне і, вядома, у маёй музыцы гэта чытаецца.

Гэта The Beatles, Queen, Radiohead, Кіно і Miles Johnson. "Кіно" ўваходзіць у гэты спіс, а гэта азначае, натуральна, што яго творчасць паўплывала на мяне ў значнай ступені.

Я захаплялася ім у самы ўразлівым, падлеткавым ўзросце. І, вядома, для мяне была велізарная асабістая катастрофа, калі катастрофа здарылася з ім .

Што да таго, што б ён цяпер граў, я думаю, што, вядома, ён бы музіцыраваў. Я думаю, што яму хапіла б густу, такту і таленту не ўпасці ў маразм. Ён толькі да 26-27 гадоў намацаў сваю ноту і быў у самым пачатку яе развіцця. Мне здаецца, ён бы яе развіваў да нейкага перыяду. Ён не паспеў ствараць. І да самага такога лепшага перыяду для саўндрайтэра — 30-30 з лішнім гадоў, не паспеў дажыць.

Мне здаецца, што вы працягваеце яго творчасць.

Земфіра: Не, з гэтым я не магу пагадзіцца. Вядома, мы зусім розныя і музычна зусім не падобныя. Ён герой, разумееце? Такая зорка.

Зусім нядаўна паказвалі па ТБ яго апошні канцэрт, які я ведаю на памяць. У дзяцінстве я яго ўвесь час пераглядала.  Але, тым не менш, я яго ўключыла, хадзіла міма тэлевізара дома. Вы разумееце, гэта зачароўвае! Вось стаіць мужчына, не прыгажун, няма там нічога такога. Але ён зачароўвае! Ты праходзіш і спыняешся. Ён, вядома, зорка.

Вы сказалі, што ўжо гатовыя песні для новага альбома. Дзе Вам цікавей і камфортней пісаць?

Земфіра: Тут зусім няма ніякай сувязі з месцам, у якім ты пішаш песні. Я вось часта пішу ў самалёце. Важная не абстаноўка, а эмацыйны стан.

Калі Вы пішаце песні, ці слухаеце чужую музыку? Ці адцягвае яна Вас? Збівае са сваёй хвалі? Ці ствараеце вакуум вакол сябе?

Земфіра: Гэта ўсё ўмоўнасці і глупства. Калі ты пішаш песню і яна табе падабаецца, ты захоплены ёю, табе зусім не важна, што гучыць вакол. Ты проста сам не хочаш гэтага чуць. А вось калі пачынаеш запісваць, прыдумляць аранжыроўку, то тут, я лічу, лепш не слухаць ніякую іншую музыку, а засяродзіцца на сабе.


Ці няма жадання папрацаваць з музыкам кшталту Юрыя Башмета?

Земфіра: Мы нават з Башметам на гэту тэму размаўлялі, і аднойчы ў нас нават ледзь не атрымалася. Але, напэўна, проста не час, крыху пазней. Я ў дадзены момант знаходжуся зусім у іншым стане, зусім не ў класічным. Але мне здаецца, гэта непазбежна. Не так шмат людзей, з кім можна супрацоўнічаць, але ўсё адно я з ім пасупрацоўнічаю. Проста не цяпер.

 Мяне заўсёды цікавіла: у песні "Мальчик" вы вывелі зборны вобраз мужчыны ці ён прысвечаны нейкаму пэўнаму чалавеку? І па гэтай жа песні пытанне: калі браць шкалу каштоўнасцяў, то на якім месцы для вас музыка, на якім грошы, на якім секс?

Земфіра: Вядома ж, гэта зборны вобраз. Сама песня пачалася з пэўнага чалавека і вылілася ў зборны вобраз, дапоўнілася нейкімі дэталямі. А з гэтых трох складнікаў усё ж на першым месцы, як гэта не сумна, музыка, на другім, мяркую, секс, на трэцім грошы.

Пытанне з нагоды трыб'юта Рыкашэту, які рабіў гурт Аліса. Шмат было інфармацыі пра тое, што Канстанцін Кінчаў прапанаваў вам спець песню і Вам была дадзена магчымасць зрабіць усе аранжыроўкі самой, у адрозненні ад іншых музыкаў, але Вы адмовіліся. Чаму гэта супрацоўніцтва не адбылося? Ці слухалі Вы выніковы прадукт і якое ваша меркаванне?

Земфіра: Дагэтуль адчуваю няёмкасць, але я не падвяла Косцю. Сапраўды, былі папярэднія дамоўленасці, ён нават выдаў мне мульцітрэк. Я гэты мульцітрэк адслухала, прыдумала нават нейкую сваю аранжыроўку, і ўвогуле мы нават размаўлялі з маімі музыкамі, як і што мы маглі б зрабіць.

Але потым здарылася чарада непрыемных акалічнасцяў, асабістых. Я была расхваляваная і я патэлефанавала Косці і сумленна яму пра гэта сказала, што я прашу прабачэння і іншае. Але мне здаецца, што ён усё адно пакрыўджаны. Ну, увогуле, я б на яго месцы таксама была пакрыўджаная. Прашу мяне прабачыць яшчэ раз.

Я не чула канчатковы прадукт. Нейкі час я наогул не слухала музыку, потым пачала слухаць шмат. Але гэта ўсё была новая англійская музыка. Вядома, паслухаю гэты трыб'ют.

Напэўна Вы ўпэўнены, што маглі б сабраць "Алімпійскі", але вырашылі зрабіць маленькі камерны канцэрт. Чаму?

Земфіра: Ну, па-першае, я не ўпэўненая. Я і з нагоды папярэдняга "Алімпійскага" была не ўпэўнена. Ды і наогул, як можна быць упэўненай? Ты робіш сваю справу, спяваеш. Як толькі мы прыдумалі гісторыю з гэтымі канцэртамі, я ўвесь час казала адно і тое ж слова — камерны.

Гэта камерны выступ, зразумейце нарэшце. Плюс яшчэ гэта звязана з тым, што я даволі даўно не стаяла на сцэне і мне трэба зноў прызвычаіцца. І мне лягчэй зрабіць гэта ў такім фармаце. Калі ў зале знаходзяцца людзі, якія максімальна лаяльна да мяне ставяцца, калі я іх бачу, і калі кантакт ажыццявіць значна лягчэй, чым у тым жа "Алімпійскім".

Фота: РИА Новости