— Што вы хочаце пачуць? Ці пачнецца ў дачыненні да вас сацыяльнае расследаванне, ці не, вам ніхто не скажа. Я не магу сказаць, напэўна ж, так — расследаванне ў дачыненні да вас распачнецца, і я не магу сказаць, напэўна ж, не — расследаванне ў дачыненні да вас не распачнецца. Усе, хто не працуе больш за тры месяцы, могуць пад гэта падпадаць, але гэта не значыць, што дзіцячыя садкі і школы будуць адпраўляць запыты на ўсе сем'і "на адзін манер" дзеля таго, каб дзіця паставілі на ўлік у СНС, — скончыла жанчына.
Яшчэ адзін інструмент ціску
Спецыялісты інфармацыйна-кансультацыйнай платформы "Адно акно" расказалі, што за апошнія некалькі месяцаў улада ў Беларусі ўсё больш актыўна цісне на людзей, якіх яна разглядае як "утрыманцаў".
— У лістападзе ўвялі змены, звязаныя з выездам за мяжу і перападлікам аплат ЖКП. Са снежня абмяркоўваецца законапраект, у якім прапануюцца змены для ІП і грамадзян, якія займаюцца сельскагаспадарчай прадукцыяй. Зараз увага накіраваная ў бок бацькоў і іх дзяцей. На жаль, акрамя праблем з адаптацыяй і здароўем, многія былыя палітвязні аказваюцца ў сітуацыі, калі працадаўцы не хочуць наймаць такіх супрацоўнікаў.
На іх думку, новая пастанова стане яшчэ адным інструментам ціску на людзей, нязгодных з уладай Лукашэнкі.
Рэжым эвалюцыянуе з аўтарытарнага ў таталітарны
Палітолаг Валер Карбалевіч адзначае, што гэты крок звязаны з працэсам эвалюцыі рэжыму Лукашэнкі з аўтарытарнага ў таталітарны. Як і ў Савецкім Саюзе, зараз дармаеды ў Беларусі — гэта людзі, у дачыненні да якіх прымяняюцца свайго роду карныя меры.
— Сёння у Беларусі гэтая з'ява паступова крыміналізуецца. Спачатку, у 2017 годзе людзі паводле "дэкрэта аб дармаедах" павінны былі плаціць штраф. Потым іх прымусілі плаціць па павышаных тарыфах за камунальныя паслугі. Тыя, хто з'ехаў з краіны, таксама падпадаюць пад гэтую з'яву. Ну а цяпер улады прыдумалі яшчэ адзін механізм ціску.
Акрамя таго, са слоў Карбалевіча, гэтая пастанова можа паказваць на дэфіцыт працоўных рук у краіне.
— Людзей трэба неяк прымусіць працаваць на тых прадпрыемствах, дзе ў наяўнасці вялікая колькасць вакансій. Можна сказаць, што адначасова яны вырашылі і гэтую праблему.
Таксама эксперт лічыць, што ўлады гэтымі папраўкамі паставілі многіх людзей у складанае становішча, а пагрозы дзецьмі назваў ганебнымі.
— Пакуль што гэта пагрозы, каб людзі баяліся. Чым больш пагроз вісіць над чалавекам, тым больш ён будзе баяцца. Акрамя палітычнага і эканамічнага ціску, я бачу тут і ідэалагічнае. Лукашэнка нават сам падкрэсліваў, што барацьба з дармаедствам — гэта ідэалагічнае пытанне, якое Беларусі трэба вырашаць. Гэта ўсё цалкам вынікае з логікі эвалюцыі беларускага рэжыму.
Каб усе былі “пры справе”
З пункту гледжання эканамісткі даследчага цэнтра BEROC Анастасіі Лузгіной гэтыя папраўкі звязаныя з жаданнем рэжыму задзейнічаць максімальную колькасць чалавек на рынку працы.
— Сёння на беларускім рынку працы маецца мноства вакансій. Эканамічна актыўнае насельніцтва, натуральна, не на 100% задзейнічанае ў працы. Таму я лічу, што гэтая мера накіраваная менавіта на як мага большую ўцягнутасць насельніцтва ў эканоміку. Каб усе былі "пры справе".
