Без людзей: чаму пусцеюць сёлы і як гэта спыніць

Жыхаркі вёскі Лохаўшчына Валожынскага раёна Васіліна і Нона / Андрэй Лянкевіч / Еўрарадыё
Жыхаркі вёскі Лохаўшчына Валожынскага раёна Васіліна і Нона / Андрэй Лянкевіч / Еўрарадыё

Струхлелыя хаты, платы, якія пакасіліся, і зарослыя дарогі — такі пейзаж ужо даўно стаў звычайным для многіх вёсак у краінах Усходняй Еўропы.

Запусценне тут пачалося прыкладна чвэрць стагоддзя таму, тады правінцыям давялося прыняць на сябе першы ўдар эканамічных і палітычных крызісаў. Менавіта з іх пачалося знаёмства з беспрацоўем, міграцыяй і энергакрызісам. Многім сёлам так і не ўдалося акрыяць — іх па інерцыі наносяць на карты, але жыцця тут няма. Праўда, ёсць і іншыя — здаецца, сюды пачынаюць вяртацца людзі.

Журналісты незалежных выданняў з пяці краін расказваюць, чаму апусцелі вёскі і як можна з гэтым змагацца.

 

Малдова: "Таму што люблю свабоду"

Апошнія два дамы ў малдаўскім сяле Яленаўка стаяць як быццам на краі Зямлі. Цяжка паверыць, што замест бязмежных палёў, якія атачаюць іх з усіх бакоў сёння, раней тут былі асветленыя ліхтарамі вуліцы, па якіх хадзілі людзі і ездзілі машыны. Была ў Яленаўцы і паліклініка, працавала крама, дзеці хадзілі ў садок і ў школу. Сёння да найбліжэйшага доктара трэба ісці пешшу 40 хвілін, будзённа тлумачыць Валерый Панцыр, жыхар Яленаўкі.

Валерый насуперак усяму застаецца патрыётам роднага сяла і пераязджаць не збіраецца.

Пра тое, як уладкаваны побыт Валерыя і чым ён зарабляе на жыццё, чытайце ў матэрыяле Ziarul de Garda.

 

Азербайджан: апошнія з Джангаіба

Рэйхан дагэтуль жыве ў забытым богам сяле Джангаіб толькі праз недарэчны збег абставін. Але хутка ўсё зменіцца — ужо даўно будуецца дом у райцэнтры, у які хутка пераедзе Рэйхан і яе сям'я. І тады Джангаіб, мабыць, стане 21-м азербайджанскім сялом, у якім зусім не засталося людзей (гэта афіцыйная статыстыка, і яна можа быць прыхарошанай).

З пераездам жыць стане лягчэй, але шмат чаго ўжо не выправіць. Напрыклад, не вярнуць дзяцінства дзвюх дачок Рэйхан, якія фактычна засталіся непісьменнымі з-за таго, што ў Джангаібе не было школы.

Як складалася жыццё людзей у забытым сяле, чытайце ў рэпартажы Мэйдан-ТБ.

 

Украіна: адродзіцца сяло, адродзіцца і краіна?

"Людзі думалі, што крыху заробяць і вернуцца, але асядалі ў гарадах", — тлумачыць Галіна Сабко, актывістка, якая спрабуе прыцягнуць у спусцелае сяло турыстаў і аматараў фальклорнай музыкі. Намаганнямі Галіны і яе аднадумцаў у сяле Аксанаўка цяпер праводзіцца міжнародны музычны фестываль, летась сюды прыехалі 300 турыстаў.

Пра тое, як былая супрацоўніца сельскага дзіцячага садка спрабуе змяніць лёс Аксанаўкі, чытайце ў матэрыяле "Грамадскага".

 

Грузія: турысты не ратуюць

Турысты не ратуюць ад запусцення высакагорнае сяло Шатылі ў Грузіі. Гэтае сяло-крэпасць — адна з галоўных славутасцяў краіны; кожнае лета сюды прыязджаюць тысячы турыстаў. Трэба адзначыць, што едуць тыя, хто не баіцца падарожжа па тутэйшай дарозе — яе адносяць да самым небяспечных у свеце...

Уласна, гэтая дарога — адно з тлумачэнняў, чаму мясцовыя не хочуць жыць у Шатылі.

Пра тое, як жывуць у сярэднявечным сяле сёння і чаму шатыльцаў не спыняюць дзяржаўныя льготы, чытайце ў рэпартажы JAMnews.

 

Беларусь: "Калі б не яны, нас бы ў дом састарэлых забралі"

1800 долараў і 8 гадоў працы спатрэбілася маладой сям'і Жэні і Верасня, каб асталявацца ў вёсцы з камфортам. Яны не адзіныя "новыя вяскоўцы" ў акрузе. Так, жыць у вёсцы па-ранейшаму не заўсёды лёгка, але ўсё больш маладых беларусаў лічаць, што плюсы пераважваюць мінусы.

Пра тое, як не засумаваць у глыбінцы экстраверту і як адбываецца натуральны абмен, чытайце ў рэпартажы Еўрарадыё.

 

Над праектам "Медиасети" працавалі: Дзмітрый Аваліяні, Надзя Апенька, Алеся Біда, Вольга Булат, Ігар Іанэску, Cвятлана Казлова, Даніэла Калмыш, Марыя Калеснікава, Андрэй Лянкевіч, Русудан Паназішвілі, Дзіяна Петрыяшвілі, Давід Піпія, Вікторыя Слабада.

Апошнія навіны

Галоўнае

Выбар рэдакцыі